نگران پیشگیری از سرطان هستید؟ با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی‌تان، مانند تغذیه سالم و انجام غربالگری‌های منظم، کنترل را در دست بگیرید.
تهیه‌شده توسط تیم مایو کلینیک
چگونه می‌توان خطر ابتلا به سرطان را کاهش داد؟ توصیه‌های زیادی در این زمینه وجود دارد. اما گاهی یک مطالعه، نتایجی متفاوت با مطالعه‌ای دیگر ارائه می‌دهد. با این وجود، پژوهشگران همچنان در حال بررسی روش‌های جدیدی برای پیشگیری از سرطان هستند.
متخصصان می‌دانند که برخی انتخاب‌های سبک زندگی می‌توانند بر احتمال ابتلا به سرطان تأثیر بگذارند. با انجام این نکات می‌توانید در مسیر پیشگیری از سرطان گام بردارید.
(منبع تصویر: سایت WHO.int)
۱. از مصرف دخانیات خودداری کنید
سیگار کشیدن با بسیاری از انواع سرطان در ارتباط است؛ از جمله سرطان ریه، دهان، گلو، حنجره، پانکراس، مثانه، دهانه رحم و کلیه. حتی قرار گرفتن در معرض دود دست دوم نیز ممکن است خطر سرطان ریه را افزایش دهد.
اما فقط سیگار نیست که خطرناک است. جویدن تنباکو نیز با سرطان‌های دهان، گلو و پانکراس مرتبط است.
یکی از بهترین راه‌ها برای پیشگیری از سرطان، ترک کامل دخانیات است. اگر قصد ترک دارید، با یک متخصص سلامت مشورت کنید تا درباره داروها و روش‌های مؤثر ترک سیگار راهنمایی‌تان کند.
۲. تغذیه سالم داشته باشید
مصرف غذای سالم تضمینی برای پیشگیری از سرطان نیست، اما می‌تواند خطر ابتلا را کاهش دهد. سعی کنید:
- مقدار زیادی میوه و سبزیجات مصرف کنید. تمرکز بر غذاهای گیاهی مانند میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و حبوبات داشته باشید.
- مصرف غذاهای پرکالری، چرب و دارای قند افزوده را محدود کنید.
- گوشت قرمز، گوشت‌های فرآوری‌شده، غلات تصفیه‌شده، چربی‌های اشباع و ترانس را کاهش دهید.
- اگر نوشیدنی الکلی مصرف می‌کنید، در حد اعتدال باشد — یا اصلاً مصرف نکنید. الکل خطر ابتلا به انواعی از سرطان، از جمله سرطان پستان، روده بزرگ، ریه، کلیه و کبد را افزایش می‌دهد. هرچه بیشتر بنوشید، این خطر بیشتر می‌شود.
افرادی که از رژیم غذایی مدیترانه‌ای پیروی می‌کنند، کمتر به سرطان سینه دچار می‌شوند. این رژیم بر غذاهای گیاهی مانند میوه، سبزی، غلات کامل، حبوبات و مغزها تأکید دارد. چربی‌های سالم مثل روغن زیتون را به جای کره انتخاب می‌کنند و ماهی را به جای گوشت قرمز مصرف می‌کنند.
۳. وزن سالم داشته باشید و فعال باشید
داشتن وزن مناسب می‌تواند خطر برخی از انواع سرطان مانند سرطان سینه، پانکراس، کبد، روده و کلیه را کاهش دهد.
فعالیت بدنی نیز نقش مهمی دارد. ورزش نه‌تنها به کنترل وزن کمک می‌کند، بلکه به‌تنهایی هم می‌تواند خطر ابتلا به سرطان‌هایی مانند سینه و روده بزرگ را کاهش دهد.
هر مقدار فعالیت بدنی مفید است، اما برای بیشترین بهره، حداقل ۱۵۰ دقیقه فعالیت هوازی متوسط یا ۷۵ دقیقه فعالیت هوازی شدید در هفته داشته باشید. ترکیب هر دو نوع هم خوب است — بیشتر بهتر است.
۴. از پوست خود در برابر آفتاب محافظت کنید
سرطان پوست یکی از شایع‌ترین و قابل پیشگیری‌ترین انواع سرطان است. برای محافظت:
- زمان حضور در آفتاب را کاهش دهید، مخصوصاً بین ساعت ۱۰ صبح تا ۴ بعدازظهر که تابش خورشید شدیدتر است.
- در سایه بمانید. هنگام بیرون بودن، تا حد امکان در سایه باشید. استفاده از عینک آفتابی و کلاه لبه‌دار هم مفید است.
- پوست خود را بپوشانید. لباس‌هایی بپوشید که تا حد امکان سطح پوست را بپوشاند.
- از ضدآفتاب زیاد استفاده کنید. از ضدآفتاب با طیف وسیع و SPF حداقل ۳۰ حتی در روزهای ابری استفاده کنید. هر دو ساعت یک بار و پس از شنا یا تعریق، آن را تجدید کنید.
- از تخت‌های برنزه یا لامپ‌های خورشیدی استفاده نکنید. آن‌ها به‌اندازه نور خورشید مضر هستند.
۵. واکسینه شوید
محافظت در برابر بعضی از ویروس‌ها می‌تواند خطر ابتلا به برخی سرطان‌ها را کاهش دهد. با پزشک درباره واکسن‌های زیر مشورت کنید:
- هپاتیت B: می‌تواند خطر سرطان کبد را افزایش دهد. افراد در معرض خطر بالا شامل کسانی هستند که شرکای جنسی متعدد دارند، افراد مبتلا به بیماری‌های مقاربتی، کسانی که داروهای تزریقی مصرف می‌کنند، مردانی که با مردان رابطه دارند و کارکنان حوزه سلامت که با خون یا مایعات بدن تماس دارند.
- ویروس پاپیلوم انسانی (HPV): یک ویروس مقاربتی است که می‌تواند باعث سرطان دهانه رحم و سایر سرطان‌های ناحیه تناسلی شود. همچنین می‌تواند منجر به سرطان‌های سلول سنگفرشی ( SCC) در ناحیه سر و گردن شود. واکسن HPV برای کودکان ۹ سال به بالا و بزرگسالانی که در کودکی واکسینه نشده‌اند توصیه می‌شود.
۶. از رفتارهای پرخطر پرهیز کنید
برخی رفتارها می‌توانند منجر به عفونت‌هایی شوند که خطر ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهند. برای پیشگیری:
- روابط جنسی ایمن داشته باشید. تعداد شرکای جنسی را محدود کرده و از کاندوم استفاده کنید. افزایش تعداد شرکای جنسی، احتمال ابتلا به عفونت‌هایی مانند HIV یا HPV را بالا می‌برد.
افرادی که HIV یا ایدز دارند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان‌های مقعد، کبد و ریه هستند. HPV هم اغلب با سرطان دهانه رحم مرتبط است، اما می‌تواند خطر سرطان‌های مقعد، آلت، گلو، فرج و واژن را نیز افزایش دهد.
- سوزن مشترک استفاده نکنید. استفاده مشترک از سوزن برای مصرف مواد مخدر می‌تواند به انتقال HIV، هپاتیت B و C منجر شود — که همگی خطر سرطان کبد را افزایش می‌دهند. اگر با مشکل سوء مصرف مواد مواجه هستید، با متخصص مربوطه صحبت کنید.
۷. مراقبت‌های پزشکی منظم داشته باشید
آزمایش‌های خودارزیابی و غربالگری‌های منظم برای سرطان‌هایی مثل پوست، روده بزرگ، دهانه رحم و پستان، شانس کشف زودهنگام سرطان را افزایش می‌دهند — یعنی زمانی که درمان مؤثرتر است.
با پزشک خود درباره مناسب‌ترین غربالگری‌های سرطان برای شما مشورت کنید.
منابع:
- Cancer prevention overview (PDQ) — Health professional version. National Cancer Institute. https://www.cancer.gov/about-cancer/causes-prevention/hp-prevention-overview-pdq. Accessed May 15, 2024.
- Colditz GA. Overview of cancer prevention. https://www.uptodate.com/contents/search. Accessed May 15, 2024.
- Cancer: Healthy choices. Centers for Disease Control and Prevention. https://www.cdc.gov/cancer/prevention/healthy-choices.html. Accessed May 15, 2024.
- Coll PP, et al. Cancer prevention and screening for older adults: Part 2. Interventions to prevent and screen for breast, prostate, cervical, ovarian and endometrial cancer. Journal of the American Geriatric Society. 2020; doi:10.1111/jgs.16794.
- Does body weight affect cancer risk? American Cancer Society. https://www.cancer.org/cancer/risk-prevention/diet-physical-activity/body-weight-and-cancer-risk.html. Accessed May 15, 2024.
- Infections that can lead to cancer. American Cancer Society. https://www.cancer.org/cancer/risk-prevention/infections/infections-that-can-lead-to-cancer/viruses.html. Accessed May 15, 2024.
- Rock CL, et al. American Cancer Society guideline for diet and physical activity for cancer prevention. American Cancer Society. CA: A Cancer Journal for Clinicians. 2020; doi:10.3322/caac.21591
.